De zaak Johan van Laarhoven - Een reconstructie…
Begin jaren tachtig opent Johan van Laarhoven een van de eerste coffeeshops buiten de Randstad: Ochtendgloren in Tilburg. Dit eerste shopje groeit uit tot een klein imperium, The Grass Company, met twee shops in Tilburg en twee filialen in Den Bosch. Eind 2008 verhuist Johan naar Thailand om het samen met zijn Thaise vrouw Tukta en hun beide kinderen rustiger aan te gaan doen. In 2011 verkoopt hij zijn geesteskind. Kort daarna start justitie een groot onderzoek naar The Grass Company, met Johan als hoofdverdachte.
Er volgen massale invallen, met honderden politieagenten en ambtenaren, maar het levert niets op. Al in 2012 en 2013 stuurt het Openbaar Ministerie rechtshulpverzoeken aan Thailand, maar zonder resultaat. In mei 2014 grijpt het Thaise leger de macht. Nog geen twee maanden later stuurt het OM een nieuw rechtshulpverzoek, op 14 juli gevolgd door een zeer belastende brief van 'liaison officer' Ben Olde Engberink, werkzaam voor de Nederlandse ambassade in Bangkok. Hij vraagt de Thai een strafzaak te beginnen en dat verzoek is niet aan dovemansoren gericht: op 23 juli worden Johan en Tukta met veel machtsvertoon gearresteerd. De vonnissen die de Thaise rechtbank in november 2015 uitspreekt komen als een mokerslag aan: 103 jaar cel voor Johan en 18 voor Tukta.
Onderzoek naar achterdeur
Sidney Smeets, een van Johan's advocaten, vertelt in september 2016 bij Pauw dat het onderzoek naar The Grass Company aanvankelijk gericht was op de achterdeur, de voorraad van de shops. “Dat onderzoek is spaak gelopen, omdat de Nederlandse rechter daarvan zegt: dat is eigenlijk helemaal niet interessant, er is natuurlijk ergens een voorraad, anders kan het niet verkocht worden. Toen dat spaak liep moest een list bedacht worden en heeft het OM gezegd: dan gaan we het onderzoek concentreren op of er wel genoeg belasting is betaald. Vanuit dat financiële onderzoek heeft men gezegd: hij zit nu in Thailand, zijn geld zit in Thailand, laten we eens contact opnemen met die Thaise junta, of we daar een deal mee kunnen sluiten.”
Vermogen naar Thailand
Over die deal zegt Frans van Laarhoven nu: “Later in 2014 kwamen wij erachter dat er een deal gemaakt is tussen Thailand en Nederland. Thailand mag Johan zijn geld houden als Thailand hem vervolgt voor witwassen. Ondanks dat Nederland in zijn rechtshulpverzoek had gevraagd om op Johan zijn gehele in Thailand zijnde vermogen beslag te leggen ten gunste van Nederland, heeft het OM dat vermogen aan de Thai geschonken in ruil voor zijn veroordeling!”
Beruchte brief
Advocaat Smeets zegt bij Pauw over het OM: “Ze hebben niet alleen gerommeld met de feiten, ze hebben gewoon een deal gesloten met de Thai. Er is overleg geweest en daarin hebben de Thai gezegd: we willen best een aantal dingen doen, maar dan moeten jullie ons een verzoek sturen om een eigen onderzoek te starten.” Dat werd dus de beruchte brief van 14 juli 2014, met goedkeuring van het ministerie, zoals Smeets bij Pauw benadrukt. In antwoord op Kamervragen heeft justitieminister Van der Steur inmiddels erkend dat Johan en Tukta hun vervolging in Thailand te danken hebben aan de verzoeken vanuit Nederland.
Zaakje stinkt
En zo stinkt er nog veel meer. In februari 2016 wordt bekend dat officier van justitie Lucas van Delft, leider van het Nederlandse onderzoek, doodsbedreigingen aan zijn adres zelf heeft verzonnen en onder valse naam aan de politie gemeld. En dan is er het verhaal van een in Thailand woonachtige Nederlander, die in juni 2015 in het Hilton hotel in Bangkok een groep Nederlandse justitie ambtenaren luidkeels hoort praten over Johan's zaak. Aan misdaadjournalist Henk Korterink schrijft hij: “Deze brief is een reactie op het in de Panorama verschenen artikel over Johan van Laarhoven. Gewoon te schandalig voor woorden dat de Nederlandse overheid haar eigen burgers uitlevert aan een land als Thailand met op dit moment een militaire dictatuur.”
Lange arm van de Taskforce
Over de justitieambtenaren schrijft de man: “Ik kon natuurlijk niet de hele conversatie precies volgen, maar sommige uitspraken kon ik duidelijk verstaan. Zoals: “Schuldig of niet, hij gaat voor de bijl, links of rechtsom, niemand wint het van de politie als wij dat willen!” En: “Het maakt niet uit hoeveel advocaten hij heeft, wij hebben die Thai zo bewerkt dat er geen speld meer tussen te krijgen is, dat hebben we gisteren toch gezien en gemerkt in onze vergadering?” “Hij kan wel denken dat hij veilig is in Thailand, maar niemand ontkomt aan de lange arm van de Taskforce en we zullen niet rusten tot dat hij niets meer heeft.”
Vooropgezet plan
Wie zich in de zaak verdiept, ontkomt niet aan het beeld van een vooropgezet plan om Johan, doelwit nummer één van de Taskforce Hennepteelt, hoe dan ook kapot te maken. Schuldig of onschuldig. Zijn advocaten proberen dan ook te bewijzen dat de staat een onrechtmatige daad heeft begaan, via verhoren van betrokken politie en justitie ambtenaren. Tweede Kamerlid Vera Bergkamp (D66) bestookt ondertussen met lovenswaardige vasthoudendheid de ministers van justitie en buitenlandse zaken met Kamervragen over de zaak.
Campagne
De campagne Justice for Johan zet zich in om het lot van Johan en Tukta meer bekendheid te geven en hen naar Nederland te halen voor een eerlijk proces. Het campagneteam verzamelde 23.000 handtekeningen, die Frans van Laarhoven en Filemon Wesselink (BNN), ambassadeur van de campagne, in november 2016 bij de Tweede Kamer aanboden. Wesselink noemde de veroordeling bij die gelegenheid “een gruwelijke uitwas van het hypocriete Nederlandse gedoogbeleid”. Meer informatie over de campagne, brieven van Johan en andere originele documenten: www.justiceforjohan.nl
Post voor Johan en Tukta
Wil je een kaartje of brief sturen, gebruik dan de volgende adressering: Johan van Laarhoven (1422/58, Dan 6) Klong Prem Central Prison Ngam Wong Wan Rd, Lat Yao, Chatuchak Bangkok 10900 Thailand Tukta Mingkwan Kaen-in (Diamond Building, Room 2/3) Central Women Correctional Institution 33/3 Ngamwongwan Rd. Lad Yao, Chatuchak Bangkok 10900 Thailand Tekst: Derrick Bergman / Gonzo Media Foto's: Justice for Johan
