Recreatieve wiet te koop in de apotheek - Alleen in Uruguay

Martín, begin 20, staat in de rij bij apotheek Antártida in het centrum van Montevideo. In zijn ene hand heeft hij zijn fiets, in zijn andere zijn laatste illegale jointje. Gedraaid van wiet uit Paraguay. “Het is troep,” zegt hij. “Je krijgt niet alleen de bloemen, je krijgt de hele plant samengeperst. Het is echt niet lekker... En het is slecht voor je gezondheid.” Daarom gaat hij nu legale recreatieve wiet kopen. Op deze waterkoude winterochtend van 19 juli kan dat voor het eerst. Uruguayanen kunnen sinds de wietwet in december 2013 is aangenomen op drie manieren legaal aan wiet komen. Ze mogen thuis zes planten kweken of ze kunnen lid worden van een cannabisclub. Daar mogen in totaal 45 mensen lid van zijn en de kweker van de club mag maximaal 99 planten in bloei hebben staan. De derde manier is recreatieve wiet kopen in een apotheek. Dit deel van de wet kwam maar niet van de grond. De verkoop is zo'n zes keer officieel aangekondigd, maar ging keer op keer niet door. De huidige president van het land, Tabaré Vazquez, is oncoloog en een fel tegenstander van drugs. Hij had geen haast om de wet uit te voeren, die zijn voorganger José Mujica door het parlement kreeg. Maar tegenhouden kon hij het niet meer. [caption id="attachment_15498" align="alignnone" width="500"] Recreatieve wiet te koop in de apotheek - Alleen in Uruguay.[/caption]

Vingerafdruk en barcode

Ruim drie en een half jaar nadat de wet is aangenomen, is de wiet dan eindelijk te koop. In pakjes van 5 gram. Op de blauw-witte plastic verpakking staan waarschuwingen. Gebruik niet tegelijkertijd andere pscycho-actieve substanties, rook niet als je zwanger bent. Dat werk. Op de eerste verkoopdag hebben ongeveer 5000 Uruguayanen zich geregistreerd om de wiet te kopen. Zestien apotheken hebben zich aangemeld als verkooppunt. Dat is nog geen twee procent van het totale aantal in het land. Martín is na ruim een uur wachten aan de beurt. In de apotheek moet hij zijn vingerafdruk geven, die wordt gekoppeld aan de barcode van het pakje wiet. Zo kan de staat bijhouden hoeveel hij koopt. Het maximum is 40 gram per maand. Als Martín buiten is, rolt hij meteen een joint. Met het uiteinde van het touwtje van zijn hoody duwt hij de wiet wat verder de toeter in. “De smaak is goed”, zegt hij, nadat hij een paar trekken heeft genomen. “Maar ik weet niet of het zoveel effect heeft...”

Veel voorwaarden

De cannabis is gekweekt door twee bedrijven die zijn aangewezen door de staat. In tegenstelling tot bijvoorbeeld de Amerikaanse staten Washington en Colorado, is de cannabisverkoop níet overgelaten aan de vrije markt. In Uruguay is deze volledig gecontroleerd door de overheid. Eduardo Blasina is één van de oprichters en de eerste kweker van Symbiosis, één van de bedrijven met een kweeklicentie. De regering stelde veel voorwaarden. “De staat heeft de zaadjes gekocht voor ons. Ik kreeg van hen kleine plantjes in potjes die ik moest verbouwen in een broeikas. Dat vond de staat veiliger dan buiten kweken. Ook heeft het weer dan minder invloed, het kan hier bloedheet worden, maar ook heel vochtig en koud. Ik mocht een aantal dingen zelf bepalen, zoals het gebruik van de plantenvoeding en de kunstmest.” [caption id="attachment_15499" align="alignnone" width="500"] Zo ziet de staatswiet eruit.[/caption]

Lage prijs en laag THC-gehalte

Omdat de staat de verkoopprijs heeft vastgesteld op € 1,10 per gram, heeft Symbiosis een kleine marge. “Een aantal keer is onze gehele oogst afgekeurd door de overheid, omdat er bijvoorbeeld een bacterie werd gevonden in de bloemen. Het was een gewone bacterie, die ook op sla voorkomt. Maar alles werd toen verbrand en toen konden we weer opnieuw beginnen. Dat kost waanzinnig veel geld en omdat de verkoopprijs vaststaat en zó laag is, moest er over alles steeds worden gediscussieerd. Dat is één van de redenen dat het allemaal zo lang duurde en de verkoop steeds werd uitgesteld.” Blasina vertelt dit in de tuin van zijn cannabismuseum, dat hij december vorig jaar opende in de wijk Palermo in Montevideo. In de apotheken liggen twee soorten cannabis. Alpha 1, een indica met 2% THC en 7% CBD en Beta 1, een sativa met 2% THC en 6% CBD. “Eigenlijk had de plant een hoger percentage THC moeten hebben. Maar zoals dat gaat in de biologie, verandert een plant als deze op een andere plek groeit”. Blasina vindt het niet heel erg dat de THC laag is. “Onder de kopers zijn ook veel mensen die nog nooit geblowd hebben. En veel oudere mensen. Je weet nooit hoevéél iemand rookt. Door die lage THC worden ze niet meteen heel erg high. Ik wil niet dat een paar oudere mensen de dokter bellen omdat ze ziek zijn.” Het gaat om de smaak en de geur van het product, meent Blasina, dat is belangrijker dan het THC-gehalte.

Copa Cannabica Colon

Een paar dagen na de eerste verkoop in de apotheek, wordt in het noorden van Montevideo de tweede editie gehouden van de Copa Cannabica Colon. Een wedstrijd voor thuiskwekers en leden van cannabisclubs. Het vindt plaats in een enorme tuin. De juryleden zitten aan grote ronde tafels en testen de wiet. Voor de bezoekers zijn er standjes, een bandje speelt live muziek, uiteraard is er een bar. De staatswiet vinden de meesten hier helemaal niks. Een clubeigenaar, die elke dag tien van zijn eigen joints rookt, noemt de staatswiet net een sigaret. Iemand anders zegt dat hij nu wel snapt waarom de wiet maar een dollar per gram kost, want meer is het niet waard. Op de Copa zijn veel mensen uit de cannabisindustrie die de organiserende growshop helpen er een feest van te maken. Onder hen is Juan Vaz, cannabisactivist en eigenaar van Planeta Ganja, een growshop in Montevideo. Vaz runt ook de administratie van drie cannabisclubs en beheert hun gewas. De wiet van één van die clubs, Club Cannabico Sativa, wint de eerste prijs in de categorie indoor voor hun Skywalker. [caption id="attachment_15500" align="alignnone" width="500"] Bij een cannabisclub mogen 99 planten gekweekt worden.[/caption]

Growshop

Het zit Vaz dwars dat de regering de opdracht voor de staatswiet aan twee bedrijven heeft gegeven, die daar helemaal geen ervaring mee hadden. “Ik heb de regering een kweekprogramma aangeboden voor de wiet in de apotheken, gratis. Maar ze wilden het niet. Zij zien ons als drugsverslaafden, als ex-dealers, ze zien ons niet als specialisten.” Hij zit in zijn growshop en rookt een joint. Vaz verkoopt onder meer plantenvoeding en kunstmest, bongs en vloei, en boxershorts gemaakt van hennep. Boven de winkel is een verdieping omgebouwd tot broeikas. Een paar medewerkers zitten in een ruimte toppen te knippen. “De wet is goed voor homegrowers en cannabisclubleden. Maar niemand heeft gevraagd om de verkoop in de apotheken. Ik wil dispensaries door het hele land waar mensen wiet kunnen kopen. In een open markt. Zodat elke club aan de achterkant zijn wiet kan kweken en deze aan de voorkant kan verkopen. Mensen kunnen dan zelf kiezen wat ze willen. Deze gecontroleerde markt met wiet waar je niet high van wordt, vind ik helemaal niks. En de prijs is te laag, het is een dumpmarkt.” Vaz vreest dat omdat de wiet in de apotheek zo goedkoop is, de prijs van de sterkere Paraguayaanse wiet op de zwarte markt omhoog zal gaan. Eduardo Blasina ziet het probleem niet zo. Hij vindt dat er juist genoeg te kiezen is. Voor de mensen die lichte wiet willen hebben, is er de apotheek. En voor degenen die sterkere wiet willen roken zijn er de verschillende cannabisclubs waar ze lid van kunnen worden. “Je kan alles kopen wat je wil, dat is toch goed?” [caption id="attachment_15501" align="alignnone" width="500"] Skywalker van Club Cannabico Sativa wint de eerste prijs indoor bij de Copa Cannabica Colon. Een beduidend betere kwaliteit dan de staatswiet.[/caption] De reis naar Uruguay is mede mogelijk gemaakt door Free Press Unlimited, Postcodeloterijfonds. Door: Mijke van Wijk